307- TRẢ LỜI NHỮNG CÂU HỎI/ 2

 

GIÁO ÁN RÈN NHÂN CÁCH LỚP NGŨ GIỚI ĐẠO ĐỨC LY THAM - TẬP 1/ 61

TRẢ LỜI NHỮNG CÂU HỎI/ 2

4- “Thấy mẹ tôi có vẻ biết chuyện xảy ra, chị lại ghé tai mẹ tôi kể lại sự tình. Thì ra chị lại không lấy lại chiếc quần ú đen, món hàng vô cùng quý giá với người phụ nữ nông thôn thời bao cấp, mà còn tặng thêm bà mẹ ấy một chiếc áo bởi thấy chiếc áo của bà ta quá cũ sờn. Cũng chỉ vì họ khó quá. Cũng là cách mình giúp người làm phước mà. Chị nói nhỏ và dặn mẹ tôi kín miệng ..”. Câu này dạy ĐỨC HIẾU SINH CAO THƯỢNG KHẨU HÀNH, THÂN HÀNH TUYỆT VỜI.

Thấy người bạn tò mò theo dõi hành động của mình nên chị chủa cửa hàng nói thật, nhưng lại dặn người bạn đừng nói cho ai biết để bảo toàn danh dự cho bà nhà quê .

Đây là một hành động đạo đức hiếu sinh cao thượng đa hướng tuyệt vời.

Chị chủ cửa hàng ở nhà quê chưa bao giờ học đạo đức bố thí hiếu sinh đa hướng như đã nói ở trên, thế mà lại sống có đạo đức bố thí hiếu sinh đa hướng. Xét qua việc làm này chúng ta mới thấy đạo đức do từ tâm sinh, nếu tâm có đức ly tham thì đức hiếu sinh hiện tiền tại đó. Đức hiếu sinh có thì trí thông minh có. Đức hiếu sinh xuất phát từ lòng thương yêu chân thật, nên chị chủ cửa hàng rất thông minh, ban tình thương đa hướng đến với bà nhà quê rất tuyệt vời .

Xét qua hành động đạo đức của chị chủ cửa hàng nhà quê thì chúng ta là những người học đạo đức hiếu sinh cũng khó sánh kịp. Tuy học đạo đức hiếu sinh ly tham nhưng chúng ta chưa sống với đức hiếu sinh ly tham, chưa thành đức hiếu sinh, chỉ vì tâm chúng ta chưa ly tham thật sự, nếu tâm chúng ta chưa ly tham hoàn toàn thì tất cả đạo đức chỉ còn trên đầu môi chót lưỡi mà thôi, chứ chúng ta chưa thật sự thương ai cả, chính bản thân chúng ta cũng còn chưa thương. Chưa có đức hiếu sinh ly tham thì luôn luôn còn làm khổ mình, khổ người và khổ tất cả chúng sinh.

5- “Mẹ tôi đã khuất nhưng tôi vẫn nhớ mãi câu chuyện ấy như để thêm vốn cho mình trên đường đời”. Câu này dạy TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC HIẾU SINH ĐA HƯỚNG LY THAM THÂN HÀNH, KHẨU HÀNH.

Gương đức hạnh hiếu sinh của chị chủ cửa hàng nhà quê làm sao chúng ta quên được. Bắt tận tay người ăn cắp, không lấy lại đồ vật mà còn cho thêm một chiếc áo mới thật là tuyệt vời, trên đời rất hy hữu có người nào làm được như vậy.

Tác giả bài này tuy nói đơn giản, nhưng đầy đủ ý nghĩa của cuộc sống làm người:

“Mẹ tôi đã khuất nhưng tôi vẫn nhớ mãi câu chuyện ấy như để thêm vốn cho mình trên đường đời”. Vốn của tác giả là một bài học đạo đức sâu sắc của đời người.

Hôm nay chúng ta học đạo đức ly tham mà được học bài này chúng ta cảm nhận rất thấm thía ý nghĩa THA THỨ, BỐ THÍ VÀ YÊU THƯƠNG. Chính bài này dạy chúng ta đức tha thứ và thương yêu mọi người bằng thân hành, khẩu hành.

Bài học tuy ngắn gọn nhưng gương đức hạnh của chị chủ cửa hàng mang đầy đủ năm đức: đức tha thứ, đức ly tham, đức hiếu sinh, đức bố thí và đức không nói điều xấu người khác. Với những đức hạnh như vậy làm sao chúng ta quên được. Phải không quý tu sinh? Hỡi quý tu sinh! Chúng ta là những người học đạo đức nhân bản - nhân quả, chúng ta hãy nhớ câu chuyện này, một hành động của người chủ cửa hàng mà mang năm đức hạnh cùng một lượt, thật là tuyệt vời, một gương hạnh mà những ai khi đọc câu chuyện này cũng sẽ nhớ mãi khó quên.

6- “Và khi đọc những mẫu tin được báo đăng mới đây về những gì mà những Thầy, cô giáo đã làm cho những học sinh trẻ măng của họ, vì nghi các em lấy tiền lớp, tiền bạn, đẩy các em đến những thảm kịch đau lòng. Tôi chỉ còn biết lặng im trong những niềm chua xót”. Câu này dạy NHỮNG NHÀ GIÁO CÓ HỌC THỨC MÀ THIẾU ĐỨC HIẾU SINH KHẨU HÀNH, THÂN HÀNH ĐƯA HỌC TRÕ BÉ NHỎ CỦA MÌNH VÀO THẢM KỊCH ĐAU LÕNG.

Đạo đức từ tâm con người, chứ không phải từ những người có trình độ học thức cao. Nhiều người có trình độ học thức cao nhưng lại thiếu đạo đức. trường hợp vừa rồi báo chí đăng tin tức Hiệu trưởng, thầy và cô giáo nghi cho một cháu gái học sinh lấy tiền lớp và tiền bạn dùng mọi cách điều tra và còn hăm dọa cháu như thế nào làm cháu ngơ ngơ như người mất hồn và lúc nào cũng rất sợ hãi.

Hiệu trưởng, thầy, cô giáo đều là những người có học thức mà lại là người thầy truyền đạt văn hóa và tư tưởng đạo đức cho các cháu học sinh như cha, như mẹ. Sao thầy cô giáo lại nỡ nhẫn tâm không thương xót các cháu, đem cháu bé điều tra hăm dọa làm ám ảnh đầu óc non nớt của cháu bé không chút lòng yêu thương. Và như vậy có xứng đáng người thầy, cô giáo của các cháu nữa không? Câu chuyện báo chí đăng tin tức xảy ra trên đây đã chứng minh cho chúng ta thấy rằng đạo đức nhân bản đang xuống cấp từ trong học đường đến cuộc sống hằng ngày của từng mọi người trong xã hội.

7- “Chị chủ cửa hàng nhân hậu ở quê tôi chỉ mới học qua những chữ cái lớp 3 bình dân học vụ. Vậy mà.. tôi lại ngẫm lời của văn hào Victorhugo: “Lương tâm cũng là một thứ tri thức và càng buồn cho những người chưa biết có nặng được cái chữ không mà đã nhẹ cái tâm”. Câu này dạy TÂM CON NGƯỜI LÀ ĐẠO ĐỨC HIẾU SINH.

Thường người sống với tâm mình là sống đạo đức hiếu sinh, cho nên cụ Nguyễn Du nói: “Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài”. Dù người có tài mà không có tâm tức là không có đức thì cái tài cũng không dùng vào đâu được cả.

Chị chủ cửa hàng chỉ biết đọc, biết viết, trình độ học thức rất kém, nhưng chị biết sống với cái tâm đức hạnh của mình mà chính cha mẹ chị đã để lại cho chị cái gia tài đạo đức vĩ đại. “Để đức không sức mà ăn”, lời ông cha chúng ta nói rất đúng. Nhìn cửa hàng buôn bán của chị người ra vào buôn bán tấp nập thì đủ biết phước báu của chị dường nào. Vả lại chị sống biết thương người thương mình nên chị đối xử với mọi thật là đầy tình yêu thương và tha thứ. Chị đúng là một tấm gương sáng để mọi người noi theo gương, được sống như chị, một đời sống đầy lòng yêu thương vô bờ bến.

Hỡi quý tu sinh hãy lấy gương hạnh chị chủ cửa hàng mà sống, sống thương mình và thương các huynh đệ của mình cùng học chung nhau trong một lớp, mọi người đều phải có quyết tâm sống với đức hiếu sinh, mang lại tình thương cho nhau, chan hòa tình thương khắp mọi loài, chứ đừng bới móc những lỗi lầm của nhau trong giới luật, vì giới luật đức hạnh của Phật trùng trùng, điệp điệp chứ đâu phải chỉ có 250 giới tỳ kheo tăng và 348 giới tỳ kheo ni, giới luật Phật là thiện pháp làm sao kể ra cho hết được. Là con người phàm phu nếu nói vi phạm thì chắc ai cũng vi phạm, vi phạm nhiều hay vi phạm ít mà thôi, chúng ta là những người đang tu học thì làm sao tránh khỏi. Bởi vì nó là một cuộc sống thánh thiện của một con người toàn thiện, vì thế nó có nhiều cấp độ, chúng ta tu học giới luật đức hạnh ở mức độ nào thì giữ gìn ở mức độ ấy. Như đức hiếu sinh thì phải áp dụng đúng hiếu sinh vào đời sống cho trọn vẹn tình thương yêu của chúng ta đối với mọi người, mọi vật, nhưng phải khéo léo áp dụng đúng thời, đừng phi thời. Bởi chúng ta tu học để tìm cầu sự giải thoát, ra khỏi nhà sinh tử nên nó có bốn giai đoạn:

1- Giai đoạn tu học giới luật đức hạnh, diệt ngã xả tâm, ly dục ly ác pháp (có đối tượng, giữ hạnh độc cư giai đoạn I).

2- Giai đoạn tu học Chánh Niệm Tĩnh Giác, tự quán xét tâm mình xả trừ những tâm tham, sân, si, mạn, nghi vi tế theo từng tâm niệm khởi (không đối tượng, giữ hạnh độc cư giai đoạn II).

3- Giai đoạn tu học Định Niệm Hơi Thở với 19 đề mục nhiếp tâm và an trú tâm để đẩy lui các chướng ngại pháp và các cảm thọ (giữ gìn hạnh độc cư ở giai đoạn III).

4- Giai đoạn tu học Tứ Niệm Xứ, trên thân quán thân để nhiếp phục tâm tham ưu vi tế ở đời (giữ gìn hạnh độc cư ở giai đoạn IV) .

Như vậy giới luật hộ trì các căn thì phải đúng theo giới luật hiện hành của nó có giới hạn, có từng giai đoạn tu tập, chứ không phải muốn tu như thế nào là tu như thế nấy. Coi chừng tu sai, sống giữ gìn giới luật sai vẫn bị ức chế tâm và đó là cũng tự làm khổ mình, không bao giờ tu tập đi đến đâu cả.

Cho nên khi tu hành đừng vội vàng mà hãy sống cho được với hai đức hiếu sinh và đức ly tham thì con đường giải thoát của Phật giáo sẽ hiện ra rất rõ ràng, ngay trước mặt quý tu sinh.