422- LÒNG THƯƠNG YÊU BÈ BẠN CỦA BÁ NHA TỬ KỲ/ 6

 

422-LÒNG YÊU THƯƠNG TẬP 1: LÒNG THƯƠNG YÊU BÈ BẠN CỦA BÁ NHA TỬ KỲ/ 6

Chưa kịp nói hết câu, đôi dòng nước mắt của Bá Nha đầm đìa trào ra như hai dòng suối. Bá Nha nghẹn ngào không nói được nửa lời”.

Đúng vậy, khi nghe Tử Kỳ chết, một người bạn tri âm mất thì trên đời còn ai hiểu được mình, cho nên Bá Nha nghẹn ngào khóc nức nở.

“Chung lão thấy thế lấy làm lạ hỏi tên tiểu đồng:

- Tiên sinh đây là ai vậy?

Tiểu đồng đáp:

- Thưa lão trượng, đây là quan Thượng Đại Phu nước Tấn, Du Bá Nha đó!

Chung lão nghe nói thốt ra hai tiếng “ối trời!”, rồi cũng nghẹn ngào không nói gì được nữa. Cả hai người chỉ nhìn nhau, và thông cảm nhau bằng những dòng nước mắt, hai thứ nước mắt khác nhau, nhưng chảy cùng một nhịp chung nhau một mối đau đớn.

Cuối cùng, Chung lão gượng gạo thi lễ và nói:

- Mong ơn Đại nhân không chê cảnh bần hàn. Con lão lúc lâm chung có dặn, vì lúc sống không tròn được đạo làm con, lúc chết xin chôn nơi chân núi Mã Yên để trọn nghĩa tâm giao với lời ước hẹn cùng quan Đại phu nước Tấn. Vì thế theo lời trăn trối, lão đã đem chôn nó nơi bên ven đường ở chân núi. Con đường tiên sinh đi đến, bên mặt có nấm đất con, đó là ngôi mộ của con tôi đó. Nay mới vừa đúng một trăm ngày, lão mang vàng hương đến thăm mộ, mới gặp tiên sinh ở đây”.

Đúng là Tử Kỳ sống đã hứa năm sau sẽ gặp lại chỗ này, nên đến khi chết cũng giữ gìn lời hứa, cho nên xin cha mình khi chết chôn cất mình nơi hẹn gặp bạn tri âm. Đó là một danh dự mà làm người nên học theo gương hạnh Tử Kỳ.

“Bá Nha lau nước mắt, nói:

- Sự đời biến đổi, may rủi khó lường, nay đã đến nỗi này, tôi xin theo lão trượng đến trước mộ phần, để lạy vài lạy cho thỏa tình mong nhớ.

Nói xong, Bá Nha sai tiểu đồng xách giỏ cho Chung lão, rồi cùng nhau kẻ trước người sau, trở lại nơi chân núi.

Khi đến nơi, Bá Nha thấy nấm đất bên đường cỏ xanh chưa kín, lòng gợi lên một mối thê lương. Bá Nha vừa khóc vừa lạy, tuy miệng không nói được nửa lời mà trong lòng như đã nói tất cả nỗi buồn biệt ly.

Lạy xong, Bá Nha truyền đem cây đàn đến, rồi ngồi trên một tảng đá, tấu lên một khúc nhạc “thiên thu trường hận”.

Bỗng thấy gió ngàn rít mạnh, ánh sáng u buồn, mấy tiếng chim kêu u uất vọng lên từ xa, như những hồn ma bóng quế dật dờ khi say, khi tỉnh.

Bản nhạc ngưng, gió ngừng thổi, trời lại sáng dần.

Bá Nha nói với Chung lão:

- Có lẽ hồn Tử Kỳ đã hiện về đó! Chẳng hay lão bá có biết cháu đàn khúc gì đó không?

Chung lão đáp: 

- Lúc nhỏ lão cũng có biết chút ít về cầm tháo, nhưng nay tuổi đã già, tâm thần hỗn loạn, không có thể phân định được khúc gì.

Bá Nha nói:

- Cháu vừa đàn khúc đoản ca để viếng người tri âm, tài hoa mệnh yểu.

Xin đọc thành lời văn để lão Bá nghe:

“Ức tích khứ niên xuân,

Giang thượng bằng tằng hội quân.

Kim nhật trùng lại phỏng,

Bất kiến tri âm nhân!

Đản kiến nhứt phần thổ,

An nhiên thương ngã tâm!

Bất giác lệ phân phân…​

Lai hoan khứ hà khổ?

Giang bạn, khởi sầu vân.

Tử Kỳ, Tử Kỳ hề…​!

Nhĩ, ngã thiên kim nghĩa,

Lịch tận thiên nhai vô túc ngữ.

Thử khúc chung hề bất phục đàn.

Tam xích dao cầm vị quân tử”.

Dịch:

“Từ nhớ thủa mùa thu năm ngoái,

Trên tràng giang gặp bạn cố nhân.

Năm nay lại đến Giang Tân