GIÁO ÁN RÈN NHÂN CÁCH LỚP NGŨ GIỚI : ĐỨC HIẾU SINH TẬP 1 / 16.
NHỮNG CÂU
HỎI
Câu hỏi
1: “Tính
hay nóng nảy, hễ ai đụng đến mình là phát cáu lên, biết đó một tính làm mình
đau khổ, dễ mất thiện cảm với mọi người, nhưng không biết làm sao từ bỏ cho được”.
Người biết suy nghĩ được câu này là đạo đức gì?
Quý học
viên hãy trả lời câu hỏi thứ 1, để góp phần làm sáng tỏ lòng thương yêu của
chúng ta đối với sự sống trên hành tinh này.
Khi hỏi
xong, giảng viên chờ học viên trả lời. Học viên trả lời xong thì giảng viên kết
luận câu hỏi:
- Những ý nghĩa học viên đã trả lời
góp ý câu hỏi, làm sáng tỏ ý nghĩa đạo đức hiếu sinh rất hay, và … (giảng
viên xưng pháp danh) cũng xin góp ý để chúng ta cùng nhau
tu học.
Trả lời
câu 1:
“Tính hay
nóng nảy, hễ ai đụng đến mình là phát cáu lên, biết đó là một tính làm khổ
mình, khổ người, dễ mất thiện cảm với mọi người nhưng không biết làm sao từ bỏ
cho được”.
Người biết
suy nghĩ được câu này là người có đạo đức hiếu sinh ý hành. Đạo đức hiếu sinh ý
hành là lòng biết thương mình, thương người bằng ý thức tư duy suy nghĩ.
Khi chúng ta
tư duy suy nghĩ một việc thiện đem lại sự an vui cho mình, cho người, đó là
lòng yêu thương thuộc về ý hành. Một người có ý thức tư duy các điều thiện là
người có đạo đức hiếu sinh.
Quý học viên
muốn tu tập lòng thương yêu rộng lớn thì nên tư duy suy nghĩ những điều lành,
tránh xa và từ bỏ tư duy suy nghĩ những điều ác. Càng tư duy suy nghĩ những điều
lành là càng làm cho lòng yêu thương rộng lớn bao la như trời, như biển, như
không gian vũ trụ. Người có lòng thương yêu rộng lớn như vậy là người đã làm chủ
sinh, già, bệnh, chết và chấm dứt luân hồi sinh tử; người ấy đã thoát ra khỏi
vòng quy luật nhân quả của vũ trụ.
Luận đến
đây, quý học viên đã thấy rõ Phật giáo chứng đạo đâu phải khó khăn, nên thảo
nào ngày xưa khi mọi người nghe Phật thuyết giảng xong là chứng quả A La Hán vô
lậu ngay liền.
Từ chỗ thấy
hiểu biết từ bi tâm của Phật phủ trùm vạn hữu, nên khi nghe Phật thuyết pháp liền
chứng đạo là phải. Do hiểu Phật và pháp như vậy, nên các vị phát khởi lòng yêu
thương rộng lớn sống với mọi loài, nên các Ngài buông xuống tất cả các pháp thế
gian, xin Phật xuất gia, trở thành những bậc A La Hán.
Câu hỏi
2:
Người cha
biết ý con như vậy, nên mới đưa cho cậu một túi đinh và dặn rằng: “Mỗi khi con
nổi nóng hay nặng lời với ai, hãy đóng một cây đinh vào hàng rào gỗ phía sau vườn
và suy nghĩ việc con nổi nóng là làm khổ con, khổ người khác có đúng không?” Lời
khuyên dạy này là đạo đức gì?
Quý học
viên hãy trả lời câu hỏi 2, để góp phần làm sáng tỏ lòng thương yêu của chúng
ta đối với sự sống trên hành tinh này.
Khi hỏi
xong, giảng viên chờ học viên trả lời. Học viên trả lời xong thì giảng viên kết
luận câu hỏi:
- Những ý nghĩa học viên đã trả lời
góp ý làm sáng tỏ ý nghĩa lời khuyên đạo đức hiếu sinh ý hành rất hay, và
… (giảng viên xưng pháp danh) cũng xin góp ý để chúng ta cùng nhau tu học.
Trả lời
câu hỏi 2:
Người cha rất
tuyệt vời, muốn con mình thực hiện lòng thương yêu đến mọi người, nên tạo điều
kiện giúp con bằng một túi đinh: “Người cha biết ý con như vậy nên mới
đưa cho cậu một túi đinh và dặn rằng…”. Hành động đưa một túi đinh là
đạo đức hiếu sinh thân hành của người cha thương con.
Thật tuyệt vời,
thương con bằng hành động giáo dục đức hiếu sinh thân hành đưa cho con túi đinh
để nhiếp phục tâm sân là một hành động ít ai nghĩ đến: “Mỗi khi con nổi
nóng hay nặng lời với ai, hãy đóng một cây đinh vào hàng rào gỗ phía sau vườn
và suy nghĩ việc con nổi nóng là làm khổ con, làm khổ người khác có đúng không?”
Lời khuyên dạy này của người cha là đạo đức hiếu sinh khẩu hành.
Chúng ta hằng
ngày thường trau dồi rèn luyện nhân cách đức hiếu sinh thì nên lưu ý ba nơi:
thân, miệng, ý, khi chúng làm hay nói một điều lành nào thì đều phải
qua ý thức Chánh Tư Duy suy nghĩ rồi mới đến thân hành, khẩu hành. Được ý gạn lọc
thì lời nói hay việc làm đều đem lại sự an vui, yên lành cho mình, cho người
thì đó là đức hiếu sinh, còn ngược lại làm theo tâm tham, sân, si, mạn, nghi
thì mang đến sự khổ đau cho mình, cho người, đó là thiếu đức hiếu sinh, tức là
thiếu lòng thương yêu. Người thiếu lòng yêu thương là người sống hoàn toàn những
sự khổ đau. Vì thế, thế gian này thiếu lòng yêu thương thì thế gian này là đen
tối, là địa ngục, là khổ đau.
Vậy quý học
viên hãy cố gắng rèn nhân cách hiếu sinh sống không làm khổ mình, khổ người,
thì đó là mục đích giải khổ của Phật giáo đối với quý vị. Xin quý học viên đừng
nghĩ những điều cao siêu như Thiền Định, Tam Minh, khi đạo đức hiếu sinh chưa
có. Đạo đức hiếu sinh chưa có thì đừng nên nghĩ đến Tam Minh, Lục Thông. Vì có
nghĩ đến nó cũng vô ích mà thôi. Tam Minh, Lục Thông không thể dành cho những
người thiếu lòng từ bi hay lòng từ bi chưa có. Cho nên đức hiếu sinh rất quan
trọng, trên đường tìm chân lí.
Câu hỏi
3:
“Những
ngày đầu tiên, cậu bé đã đóng 12 chiếc đinh vào hàng rào. Kế những ngày sau, cậu
cố gắng kềm chế cơn giận của mình thì số đinh đóng lên hàng rào mỗi ngày một giảm
lần. Cho đến một ngày nào đó, cậu không đóng đinh lên tường rào nữa”. Hành động
đóng đinh và sự cố gắng của cậu bé để kềm chế cơn sân và không còn đóng cây
đinh nào nữa hết là hành động gì?
Quý học
viên hãy trả lời câu hỏi 3, để góp phần làm sáng tỏ lòng thương yêu của chúng
ta đối với sự sống trên hành tinh này.
Khi hỏi
xong, giảng viên chờ học viên trả lời. Học viên trả lời xong thì giảng viên kết
luận câu hỏi:
- Những ý nghĩa học viên đã trả lời
góp ý làm sáng tỏ ý nghĩa đạo đức hiếu sinh bằng những hành động cố gắng
khắc phục những cơn sân của cậu bé rất hay, và … (giảng viên xưng pháp
danh) cũng xin góp ý để chúng ta cùng nhau tu học.
Trả lời
câu hỏi 3:
Những ngày đầu
tiên cậu bé đã đóng 12 chiếc đinh vào hàng rào. Kế những ngày sau cậu cố gắng kềm
chế nhiếp phục cơn giận của mình thì số đinh đóng lên hàng rào
mỗi ngày một giảm lần, và giảm lần thấy rất rõ ràng. Cậu bé rất tin tưởng
phương pháp mà người cha đã dạy sẽ mang lại kết quả tốt đẹp như ý nguyện.
Cho đến một
ngày nào đó, cậu không đóng đinh lên tường rào nữa. Hành động đóng đinh và sự cố
gắng của cậu bé để kềm chế cơn sân và không còn đóng cây đinh nào nữa là hành động
đạo đức hiếu sinh ý hành để thị hiện qua đức hiếu sinh thân hành, chứng minh sự
cố gắng giữ gìn đức hiếu sinh không làm khổ mình, khổ người rất tuyệt vời.
Nếu mỗi người
ai cũng cố gắng như cậu bé này thể hiện đúng đức hạnh hiếu sinh thì thế gian
này không còn đau khổ nữa. Chính cậu bé này đã thể hiện cố gắng kềm chế lòng giận
dữ, tức là thực hiện lòng thương mình, thương người. Đây là tình thương bằng
hành động ý chí cương quyết ngăn chặn lòng sân, chứ không phải chỉ nói thương bằng
lời nói suông. Thường ở đời người ta nói thương bằng lời nói suông như: tôi
thương cha, thương mẹ, thương anh, thương chị, thương em, v.v…
Còn ở đây, cậu
bé thực hiện lòng thương yêu bằng ý chí, ý hành, thân hành và khẩu hành kiên cường,
bền chí, gan dạ thật đáng khen. … (giảng viên xưng pháp danh)
ước mong sao quý học viên đều thực hiện tu tập rèn luyện được như vậy, thì
không gì hạnh phúc bằng cho tất cả tu sinh trong Tu Viện của mình. Phải không
quý tu sinh?
Người cha dạy
con: “Mỗi khi con nổi nóng hay nặng lời với ai, hãy đóng một cây đinh
vào hàng rào gỗ phía sau vườn và suy nghĩ việc con nổi nóng là làm khổ con, làm
khổ người khác có đúng không?” Đây là đạo đức hiếu sinh bằng lời nói,
chứ không phải là lời nói thương suông không. Cho nên các học viên hãy phân biệt
cho rõ ràng để quý học viên thực lòng thương yêu ngày càng rộng lớn hơn, và sẽ
đem lại sự an vui cho mình, cho người và cho tất cả chúng sinh.
Câu hỏi
4:
“Nếu mỗi
ngày gặp chướng ngại mà tâm con không sân giận thì con lại nhổ bớt một cây đinh
đã đóng trên hàng rào”. Nhiều ngày trôi qua, tất cả số đinh đóng trên hàng rào
được nhổ sạch”. Đoạn văn này dạy ý nghĩa đạo đức gì?
Quý học viên hãy trả lời câu hỏi 4, để góp phần làm sáng tỏ lòng thương yêu của chúng ta đối với sự sống trên hành tinh này mà mọi người ai ai cũng mong muốn.
Khi hỏi
xong, giảng viên chờ học viên trả lời. Học viên trả lời xong thì giảng viên kết
luận câu hỏi:
- Những ý nghĩa học viên đã trả lời
góp ý làm sáng tỏ ý nghĩa đạo đức hiếu sinh của câu này rất hay, và … (giảng
viên xưng pháp danh) cũng xin góp ý để chúng ta cùng nhau tu học.
Trả lời
câu hỏi 4:
Người cha
khuyên dạy con bằng đức hiếu sinh khẩu hành rất tuyệt vời: “Nếu mỗi
ngày gặp chướng ngại mà tâm con không sân giận, thì con lại nhổ bớt một cây
đinh đã đóng trên hàng rào”.
Đến đây, quý
học viên đã hiểu lời nói nào là lời nói đạo đức hiếu sinh và lời nói nào không
phải là đạo đức hiếu sinh. Như đức Phật dạy: “KHÔNG NÊN GIẾT HẠI CHÚNG SINH”,
đó là đạo đức hiếu sinh bằng lời nói, hay bằng lời khuyên: “TỪ BỎ LẤY CỦA KHÔNG
CHO”, đó cũng là đạo đức hiếu sinh bằng lời nói, bằng lời khuyên.
Nhờ những lời
dạy đạo đức hiếu sinh này mà cậu bé đã diệt trừ tâm sân của mình bằng hành động
thương mình, thương người NHỔ ĐINH: “Nhiều ngày trôi qua, tất cả số
đinh đóng trên hàng rào được nhổ sạch”.
Câu này chứng
tỏ cậu bé đã diệt sạch tâm sân, chỉ còn trong lòng mình một
tình yêu thương đang ngự trị, nếu không có lòng thương yêu thì làm sao cậu bé
nhổ sạch những cây đinh, tức là không bao giờ cậu nhổ sạch những tâm sân của
mình.
Đạo đức hiếu
sinh đối trị tâm sân rất tuyệt vời, chỉ những người có quyết chí xa lìa các
pháp ác làm khổ mình, khổ người thì nỗ lực, kiên cường khắc phục, nhẫn nhịn, im
lặng như Thánh, không để lẫy lừng thì diệt tâm sân không phải khó khăn.
Diệt trừ tâm
sân thì ngay trên tâm sân khởi lòng thương yêu ý hành, như vậy thì tâm sân sẽ bị
diệt ngay liền tức khắc.
Câu hỏi
5:
“Con đã làm tốt rất đáng khen, nhưng con hãy nhìn vào những cái lỗ đinh trên hàng rào sẽ không còn nguyên vẹn như xưa nữa, những điều con thốt ra trong lúc con giận dữ để lại trong lòng người khác những vết thương giống như những vết đinh này. Cho dù con có nói lời xin lỗi bao nhiêu lần thì vết thương vẫn còn đó. Vết thương tâm hồn rất khó hàn gắn, và chỉ có thể lành được khi có tình thương yêu chân thành và thực sự”. Đoạn văn này dạy ý nghĩa đạo đức gì?
Quý học
viên hãy trả lời câu hỏi 5, để góp phần làm sáng tỏ lòng thương yêu của chúng
ta đối với sự sống trên hành tinh này.
Khi hỏi
xong, giảng viên chờ học viên trả lời. Học viên trả lời xong thì giảng viên kết
luận câu hỏi:
- Những ý nghĩa học viên đã trả lời
góp ý làm sáng tỏ ý nghĩa đạo đức hiếu sinh bằng ý nghĩ, lời nói và hành động
rất hay, và … (giảng viên xưng pháp danh) cũng xin góp ý để chúng ta cùng
nhau tu học.
Trả lời
câu hỏi 5:
Người cha chỉ
vạch ra những điều tai hại của cơn sân, cho người con thấy cơn sân là một tai hại
rất lớn và lưu lại mãi mãi trong lòng của mọi người, làm sao người ta quên được
khi lời nói và hành động thiếu lịch sự, kém văn hóa, thô lỗ: đánh đập, chửi mắng,
la hét, mạt sát, nói xấu, vu khống, nói lời thêm bớt không đúng sự thật, thì những
vết thương này làm sao người ta quên được, như trường hợp sân giận của người phụ
nữ chửi mắng chồng, đốt nhà, giết con và thân vào tù tội.
Những dấu ấn
lòng sân hận này cho đến khi chết xuống lòng đất chưa hẳn đã tan. Cho nên lời
khuyên của người cha rất thấm thía vô cùng: “Con đã làm tốt rất đáng
khen, nhưng con hãy nhìn vào những cái lỗ đinh trên hàng rào sẽ
không còn nguyên vẹn như xưa nữa, những điều con thốt ra trong lúc con giận dữ
để lại trong lòng người khác những vết thương giống như những vết đinh này. Cho
dù con có hối hận và nói lời xin lỗi bao nhiêu lần thì vết thương vẫn còn đó. Vết
thương tâm hồn rất khó hàn gắn, và chỉ có thể lành được khi có tình thương yêu
chân thành và thực sự”.
Tóm lại,
trên đời này chỉ có tình thương yêu mới mang lại cho mình, cho mọi người và
muôn vật đang sống trên hành tinh này một sự bình an trọn vẹn.
Hỡi quý học viên! Chúng ta là những người con Phật, chúng ta rất hãnh diện với lòng từ bi mà đức Phật đã ban cho chúng ta. … (giảng viên xưng pháp danh) ước mong sao quý học viên học lớp NGŨ GIỚI sống đúng năm đức hạnh mà đức Phật đã dạy cho người cư sĩ. Hoàn thành năm đức hạnh này thì thế gian là Thiên Đàng, Cực Lạc, con người và muôn vật là anh em chung một nhà.

Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét