386-RÈN NHÂN CÁCH ĐẠO ĐỨC GIA ĐÌNH: BÀI LÀM/ 6

 

386-RÈN NHÂN CÁCH ĐẠO ĐỨC GIA ĐÌNH: BÀI LÀM/ 6

ĐOẠN 6: “Cha mẹ đã từng hỏi cô rằng, cô muốn lấy một người chồng như thế nào? Cô đã nói thẳng mà không e ngại: “Con không cần cao sang, không tham phú quý, con chỉ muốn lấy được một người đức hạnh cao thượng giống như Lương Hồng mà thôi”. Câu này dạy đạo đức gì?

ĐÁP ÁN: Đức Lễ Cao Thượng Khẩu Hành.

GIẢI TRÌNH ÁN: Tình nghĩa đạo gia đình không phải chỗ sắc đẹp, mà ở chỗ đạo đức lễ nghĩa. Đạo đức lễ nghĩa là sự biết cung kính và tôn trọng lẫn nhau, nhờ đó hai người cùng chung sống với nhau, cùng chia vui sẻ buồn cay đắng có nhau, v.v…​ Cuộc sống như vậy mới trong ấm ngoài êm, mới thấy tình chồng nghĩa vợ ngày thêm thấm đậm mặn nồng.

Vậy quý vị nên chọn người có đức hạnh hay nên chọn người có sắc đẹp? Vì người có đức hạnh là người biết tôn trọng sự sống của nhau, biết đem lại sự an vui cho nhau, không những cho hai người mà còn cho mọi người, mọi loài động vật khác nữa, cho đến ngàn cây nội cỏ khác nữa, cho nên nàng họ Mạnh đã mạnh dạn nói thẳng với cha mẹ: “Con không cần cao sang, không tham phú quý, con chỉ muốn lấy được một người đức hạnh cao thượng giống như Lương Hồng mà thôi”. Đấy là người phụ nữ khôn ngoan, biết chọn chồng là người đức hạnh. Người chồng có đức hạnh thì biết tôn kính vợ con nên không bao giờ có lời to, tiếng lại, tính tình hiền lành không bao giờ hung dữ chửi mắng, bắt nạt vợ con; không bao giờ nói lời nặng nhẹ, nói lời không ái ngữ; không bao giờ nói lời thô bạo hoặc xưng hô kêu gọi nhau bằng “mầy, tao, mi, tớ” và không bao giờ bạt tay hay đấm đá vợ con.

Trong tình nghĩa đạo gia đình, vợ chồng con cái đều lấy đức lễ đối xử nhau, nên mọi người đều biết cung kính và tôn trọng lẫn nhau như trên đã nói. Dù là con cái còn bé bỏng nhưng cha mẹ nên đối xử với chúng như người lớn, như người bạn thân. Nhờ đó gia đình mới có yên vui và hạnh phúc.

Vợ tôn trọng chồng, chồng tôn trọng vợ thì làm sao có những lời nói nặng nhẹ nhau; thì làm sao có những lời nói thô lỗ, tục tằn kém văn hóa; thì làm sao có những lời nói mạt sát vợ hoặc chồng con. Cho nên đức lễ rất cần thiết cho mọi người để cuộc sống gia đình luôn luôn được yên vui và hạnh phúc.

Con người khi mới gặp nhau còn xa lạ nên theo phép xã giao rất lịch sự, tỏ ra có vẻ lễ phép tôn trọng, kính mến, ăn nói dè dặt ngọt ngào lễ độ “thưa trình, dạ dạ, vâng vâng”. Nhưng khi đã quen mặt nhau rồi thì bộ mặt thật của con người vô đạo đức sẽ hiện lộ ra bản chất của loài động vật hung dữ. Và đức lễ cung kính và tôn trọng lẫn nhau không còn nữa, lời nói sỗ sàng hung hăng. Lúc bấy giờ gia đình là địa ngục trần gian, cứ ít hôm không việc này thì việc khác xảy ra khiến cho mọi người trong gia đình đau khổ lại càng đau khổ hơn. Bởi vậy chúng ta hãy cẩn thận, dè dặt vì con người có hai mặt: mặt thiện và mặt ác. Mặt thiện là đạo đức nhân bản, còn mặt ác là vô đạo đức nhân bản, đó là bản chất của loài động vật chứ không phải là con người.

Từ khi đạo Phật ra đời chỉ dạy và giúp cho loài người biết cách thức sống đúng theo mặt thiện. Sống đúng theo mặt thiện là sống đúng bản chất của con người thật, còn ngược lại là sống theo bản chất của loài thú vật. Cho nên muốn làm người thật thì luôn luôn lúc nào cũng phải ngăn và diệt tất cả những hành động thân, khẩu, ý ác. Bởi những hành động thân, khẩu, ý ác là những hành động sống vô đạo đức, vô nhân bản.

Nhờ đó đạo Phật mới xác định được con người nào là con người thật và con người nào là con người thú vật. Bởi vậy người nào sống làm khổ mình, khổ người và khổ tất cả chúng sinh là con người thú vật. Bởi vì con người sao nỡ tâm ăn thịt những loài động khác, vì chúng cũng có sự sống bình đẳng như con người vậy. Chỉ có những con thú mới ăn thịt nhau mà thôi. Có đúng như vậy không quý vị?

Những người sống không làm khổ mình, khổ người và không làm khổ tất cả chúng sinh, đó là con người thật con người. Lời xác định quả quyết này về con người thật là như vậy, cho nên trên đời này không có một người nào dám phủ nhận lời dạy này.

KẾT LUẬN VÀ ÁP DỤNG: 

Đức lễ đối với đạo Phật là đức khiêm hạ, một đức hạnh cung kính và tôn trọng đối với sự sống của mọi người và muôn loài với một lòng từ bi thương xót, không bao giờ làm khổ mình, khổ người và khổ muôn loài chúng sinh. Đó là một đức hạnh tuyệt vời mà con người cần phải luôn luôn sống để đem lại sự an vui cho loài người trên thế gian này. Các con nên nhớ và tu tập rèn luyện đức khiêm hạ để xứng đáng là những người con Phật.