417- LÒNG THƯƠNG YÊU BÈ BẠN CỦA BÁ NHA TỬ KỲ/ 1

 

417-LÒNG YÊU THƯƠNG TẬP 1: LÒNG THƯƠNG YÊU BÈ BẠN CỦA BÁ NHA TỬ KỲ/ 1

Những câu chuyện giáo dục đạo đức lòng yêu thương cho trẻ em của người Ý rất tuyệt vời, nhưng người Trung Quốc họ cũng không kém, họ có những con người đạo đức hiếu hạnh, những đôi vợ chồng chung thủy, tình bằng hữu keo sơn gắn bó v.v…​ Chúng ta hãy đọc câu chuyện “Bá Nha, Tử Kỳ”, mới thấy rõ LÒNG YÊU THƯƠNG bạn bè của người Trung Quốc khó tìm thấy trong cuộc đời này. Câu chuyện tình bạn giữa Bá Nha và Tử Kỳ làm xúc động lòng người. Một đôi tri âm tri kỷ mà trên đời khó có đôi bạn nào như vậy:

“Thời Xuân Thu Chiến Quốc, tại kinh đô nước Sở (nay thuộc về phủ Kinh Châu, tỉnh Hồ Quảng), có một người danh sĩ họ Du tên Thụy, hiệu là Bá Nha.

Bá Nha tuy người nước Sở, nhưng lại làm quan nước Tấn đến bực Thượng Đại Phu. Tấn và Sở thời đó hai nước giao hảo nhau.

Một hôm, Bá Nha phụng mệnh vua Tấn sang nước Sở để gắn liền dây thân hữu giữa hai nước cho bền vững thêm. Bá Nha được vua nước Sở trọng đãi, truyền bày yến tiệc đãi đằng rất hậu.

Tuy nhiên, Bá Nha không lấy thế làm vui, vì đã bao năm xa cách đất tổ quê hương, nay lại được trở về, tấm lòng nhung nhớ những kỷ niệm thân yêu xa xưa lâng lâng vào tâm não. Từ mái gia đình đến những cây tòng, cây bá, mới ngày nào mà nay đã vừa một người ôm, cái định luật biến chuyển không ngừng đã phủ một màu tang trên dòng đời xa cũ. Sau các yến tiệc, Bá Nha đi thăm viếng mộ phần, họ hàng, bè bạn, tấm lòng quyến luyến quê hương càng thấy thiết tha hơn lúc nào hết ”.

Đúng vậy, con người dù bất cứ người nào ai cũng có lòng yêu quê hương. Cho nên không có một người nào xa quê hương khi trở về mà lòng không nao nao những kỷ niệm vui buồn. Bá Nha cũng vậy, khi trở về quê hương thì không tránh khỏi lòng quyến luyến.

“Nhưng vì nhiệm vụ chưa thành, Bá Nha không dám vì thế mà lưu lại nơi đất tổ, phải đành vào triều để từ giã quốc vương trở về nước Tấn.

Vua Sở ban khen rất nhiều vàng bạc, lụa là, gấm vóc, và truyền đem ra một chiếc thuyền rất lớn để đưa Bá Nha về nước. Bá Nha là một khách phong lưu, lỗi lạc, trong tâm hồn chứa đựng một nguồn tình cảm thanh cao, coi cảnh vật thiên nhiên như một món ăn tinh thần bất tận.

Một hôm, thuyền đến cửa sông Hán Dương, gặp lúc trăng thu vằng vặc, trời rộng sao thưa, Bá Nha truyền cắm thuyền dưới chân núi để vui với cảnh đẹp hải hồ. Mặt nước sông lúc bấy giờ trong vắt như miếng thủy tinh, gió lộng trăng ngàn bập bềnh sóng vỗ. Bá Nha truyền cho đồng tử đốt lư trầm và lấy túi đàn đặt lên trước án.

Bá Nha mở túi gấm, nâng cây Dao cầm đặt ngay ngắn rồi thử giây. 

Hơi trầm quyện gió, réo rắt đưa tiếng đàn vút tận trên không.

Trong lúc đang hứng thú, bỗng tơ đồng đứt mất một dây, Bá Nha thất kinh tự nghĩ: “Dây đàn đứt ắt có người quân tử đang nghe nhạc đâu đây?” Bèn truyền tả hữu lên bờ xem thử kẻ nào đã nghe đàn mà không ra mặt?”

Đứt dây đàn không phải do tâm linh, mà do âm thanh của khúc nhạc quá căng để nói lên nỗi lòng tình cảm của người nhạc sĩ truyền vào âm thanh trở thành ca khúc ai oán. Khi ấy có người nghe lén nhạc, mà người ấy là người am tường âm nhạc nên tâm hồn giao cảm với khúc nhạc. Tâm hồn giao cảm với khúc nhạc tức là giao cảm với người nhạc sĩ. Hai tinh thần cùng giao cảm một khúc nhạc thì dây đàn lúc bấy giờ quá căng thẳng nên phải đứt. Người nhạc sĩ tài ba thì nhận ra liền và biết có người nghe lén.

Bá Nha là một nhạc sĩ tài hoa, nên khi dây đàn đứt thì nhận ra liền có người nghe lén. Đây là một việc xảy ra rất tầm thường, nhưng nếu không hiểu biết thì cho đó là thiêng liêng. Khi đó, Bá Nha đã truyền lệnh gia nhân lên bờ tìm kiếm: 

“Tả hữu vâng lệnh vừa toan bước vào bờ, thì từ bên trên có tiếng người nói vọng xuống:

- Xin Đại nhân chớ lấy làm lạ, vì kẻ tiểu dân kiếm củi về muộn, đi ngang qua đây nghe tiếng đàn tuyệt diệu nên chân bước không đành đó thôi.

Bá Nha vừa cười vừa nói:

Người tiều phu nào mà lại dám nói chuyện nghe đàn trước mặt ta, thật là kẻ cuồng vọng. Nhưng thôi, hãy cho hắn đi!”

Kẻ làm quan nào đời nào cũng vậy, luôn luôn có lối hách dịch “ta đây”, nhất là trong thời đại phong kiến. Bá Nha tuy là người nhạc sĩ tài hoa, nhưng làm quan cũng không tránh khỏi lối “miệt thị” người khác. Nhưng Tử Kỳ không phải là thứ dân quê mùa ngu dốt, nên dạy ngay cho Bá Nha một bài học đạo đức biết tôn trọng mọi người:

“Từ bên trên lại có tiếng vọng xuống đáp: