382-RÈN NHÂN CÁCH ĐẠO ĐỨC GIA ĐÌNH: BÀI LÀM/ 2

 

382-RÈN NHÂN CÁCH ĐẠO ĐỨC GIA ĐÌNH: BÀI LÀM/ 2

ĐOẠN 2: “Nhưng chí hướng ham học hỏi của ông không thay đổi. Ông vừa phải chăn lợn thuê vừa giành thời gian học tập. Lương Hồng làm việc rất cẩn thận, lại suốt ngày cần mẫn học tập”. Câu này dạy đạo đức gì?

ĐÁP ÁN: Đức Hiếu Học Ý Hành, Khẩu Hành.

GIẢI TRÌNH ÁN: Mặc dù Lương Hồng sinh ra trong một gia đình nghèo khó, cha mẹ mất sớm nên rất khó khổ, nhưng chí ham học đã khiến cho Lương Hồng làm bất cứ một việc gì miễn là được học hành, vì thế ông đi chăn lợn thuê cho người nửa ngày, còn nửa ngày đi học. Nhờ siêng năng học tập, ông đã trở thành người văn hay chữ tốt. Vả lại ông là người làm việc rất cẩn thận, nên mỗi mỗi việc làm của ông đã thành công không gặp khó khăn gì cả.

Muốn trở thành người có tài, có đức thì điều cần thiết phải có chí hướng ham học hỏi. Người có chí hướng ham học hỏi dù có gặp những sự khó khăn nào họ cũng cố gắng vượt qua để tìm cách học hỏi cho bằng được, không bao giờ họ chịu thua trước mọi hoàn cảnh.

Nếu một người không chịu học hỏi thì làm sao hiểu biết những điều hay lẽ phải trong cuộc sống hằng ngày. Cho nên làm người phải học hỏi, dù là một thần đồng khi sinh ra đã biết đọc biết viết, nhưng biết đọc biết viết chưa đủ, mà cần phải học hỏi nhiều môn học. Trong các môn học đâu phải chỉ có môn văn, mà còn nhiều môn học khác nữa như: sử, địa, toán, lý, hóa, sinh ngữ học, sinh vật học, hội họa, âm nhạc, y học, dược học, kiến trúc, luật học, đạo đức học, thiên văn học, v.v…​ Tất cả những môn học này, nếu không chịu khó học tập thì không thể nào hiểu biết hết cả.

Sự học như rừng, như biển, học cho đến chết còn chưa xong, học từ đời này sang đời khác, cho nên Lương Hồng rất cần mẫn học tập, nhờ đó ông mới trở thành một nhân vật có tài và có đức, nên được sử sách Trung Quốc ghi chép.

Một tiến sĩ tâm lý học người Mỹ nổi tiếng, giáo sư của trường đại học Harvard đã đưa ra “lý luận đa nguyên trí năng” nổi tiếng. Theo ông, mỗi người có ít nhất 8 loại trí năng:

1- Trí năng ngôn ngữ

2- Trí năng toán học - logic

3- Trí năng âm nhạc

4- Trí năng đồ họa không gian

5- Trí năng vận động thân thể

6- Trí năng giao tiếp

7- Trí năng tự nhận thức bản thân

8- Trí năng tự nhiên

Theo giáo sư tâm lý của trường đại học Harvard chỉ có 8 trí năng, nhưng chúng tôi thấy như vậy chưa đủ, vì một người còn có rất nhiều trí năng, nhưng nó chưa được triển khai nên còn nằm im lặng chưa hoạt động như:

9- Trí năng đạo đức nhân bản - nhân quả

10- Trí năng quy luật nhân quả

11- Trí năng bốn chân lý loài người

12- Trí năng túc mạng minh

13- Trí năng thiên nhãn minh

14- Trí năng Lậu tận minh

Mười bốn loại trí năng này, nếu được cần mẫn siêng năng rèn luyện, học tập đúng theo phương pháp của Phật giáo thì chúng sẽ khai mở và hoạt động. Nhờ chúng hoạt động, một con người bình thường sẽ trở thành phi thường.

Mười bốn loại trí năng này chúng ta không chịu khó học tập thì không bao giờ mở mang được. Chúng ta cứ nhìn xem, khắp trên thế giới có biết bao nhiêu người cắp sách đến trường để được học tập và rèn luyện trí năng theo các môn học. Số lượng người học tuy đông đảo nhưng mấy người đã thành tài, cho nên những trí năng ai cũng có nhưng phải được khai mở theo đúng phương pháp và đúng cách thì mới khai mở trí năng, còn bằng không muôn đời ngàn kiếp nó vẫn nằm im lìm.

Những kết cấu trí năng của mỗi người không giống nhau, ưu thế tự nhiên của nó cũng không giống nhau, chỉ có biết cách khai mở, nhưng ở đời, phần đông người ta khai mở bằng con đường học vấn. Con đường học vấn chỉ có thể giúp chúng ta trong giai đoạn đầu tiên để phát triển kiến thức, còn giai đoạn sau cùng là tự (288) chúng ta phải khai triển bằng phương pháp “NHƯ LÝ TÁC Ý”, đúng theo chương trình giáo dục đào tạo của Phật giáo (Bát Chánh Đạo).

KẾT LUẬN VÀ ÁP DỤNG: Học là một điều cần thiết cho kiến thức để mở rộng sự hiểu biết, cho nên trong cuộc đời này rất nhiều gương vượt khó hiếu học như câu chuyện dưới đây:

NGHỊ LỰC CỦA CÔ BÉ MỒ CÔI

“Hoàn cảnh không may, sớm mồ côi cả cha lẫn mẹ, nhưng 8 năm liền, Nguyễn Hoàng Thảo Nguyên, học sinh lớp 8A4 Trường THCS Lương Thế Vinh (thị xã Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long) vẫn học rất giỏi.

Không biết mặt cha khi vừa sinh ra, năm lên 4 tuổi Nguyên lại mồ côi mẹ. Bà ngoại già yếu, thu nhập chỉ trông vào những đồng tiền bán vé số của hai bà cháu.

Đôi mắt của ngoại tưởng chừng như khô cạn vì khóc cho con gái, con rể bạc phận và thương cho đứa cháu sớm chịu cảnh côi cút lại có dịp trào lên mừng rỡ mỗi khi Nguyên lãnh giấy khen về.

Nguyên và bà ngoại thường đi bộ hơn 10 cây số mỗi ngày để bán vé số. “Bữa nào thu nhập được 30 ngàn là mừng dữ lắm!”, Nguyên cười hiền lành cho biết. Nhưng mọi chuyện không suôn sẻ, có nhiều lần, Nguyên bị mấy tên thanh niên giật luôn xấp vé số, em chạy theo không nổi, chỉ biết khóc. Nhưng rồi hôm sau vẫn thấy em tiếp tục đi bán, vì đó là nguồn thu nhập chính của hai bà cháu.

Vất vả là vậy, nhưng thành tích học tập của Nguyên rất đáng nể, liên tục nhiều năm liền là học sinh giỏi. Bạn bè cùng lớp của Nguyên cho biết: “Nguyên rất lạc quan, tốt bụng và hay giúp đỡ bạn. Bận rộn lắm, nhưng nếu bạn nào có bài không hiểu nhờ Nguyên chỉ, Nguyên vẫn dành thời gian giải đáp”. Cô Hồ Thị Kim Đan, Hiệu phó Trường THCS Lương Thế Vinh cho biết: “Em Nguyên là một tấm gương về nghị lực vượt khó”.

Bên ngọn đèn dầu leo lét, Nguyên thỏ thẻ nói về ước mơ của mình: “Em chỉ mong trở thành cô giáo để có thể dạy cho các trẻ em nghèo. Đi bán vé số, thấy nhiều em nhỏ còn cực hơn mình, không được đến trường em thương lắm!”

Hường Phạm

Gương hiếu học là vậy, lúc nào cũng vượt khó để tu bồi cho kiến thức của mình. Trên đời này dù người có thông minh nhất cũng phải học, vì sự học sẽ giúp chúng ta có một tầm nhìn hiểu biết nhiều hơn.

Là một tu sĩ Phật giáo, các con còn phải tu học nhiều hơn nữa, học để sống đời đạo đức không làm khổ mình, khổ người và khổ tất cả chúng sinh; học để đủ sức nội lực làm chủ thân tâm bất động trước các ác pháp và các cảm thọ; học để làm chủ thân tâm tự tại trong sinh tử luân hồi. Cho nên các con cần phải tu học nhiều hơn nữa. Các con nên ghi nhớ lời dạy tâm huyết này.